درد احساسی است که همه ما تجربه می کنیم، اما مدیریت درد آنقدرها هم که فکر می کنیم آسان نیست. اگرچه این احساس یکی از شایع ترین علائم این بیماری است، اما اغلب به درستی درک و درمان نمی شود. دلیل این امر این است که تجربه هر کسی متفاوت است. در این مقاله به رایج ترین انواع درد می پردازیم و راه هایی برای مدیریت آن ها پیشنهاد می کنیم. با ما بمان.
منظور از مدیریت درد چیست؟
مدیریت درد به معنای کنترل، کاهش یا تسکین درد است که بسته به علت درد می تواند ساده یا پیچیده باشد. طیف گسترده ای از مهارت ها و روش ها برای درمان درد بیماران استفاده می شود، به عنوان مثال:
- مداخلات درمانی؛
- استفاده مواد مخدر؛
- فیزیوتراپی؛
- مشاوره روانشناسی؛
- طب سوزنی؛
- ارجاع به سایر متخصصان.
انواع درد
درد یک اصطلاح کلی است که می تواند هر گونه احساس ناخوشایند یا آزاردهنده در بدن را توصیف کند. درد انواع و علل مختلفی دارد اما از نظر مدیریت درد می توان آن را به هشت گروه کلی تقسیم کرد:
- درد وحشتناک؛
- درد مزمن؛
- درد ناگهانی؛
- درد اسکلتی؛
- درد عصبی؛
- درد خیالی؛
- درد بافت نرم؛
- درد مرجع
1 درد حاد
این نوع درد به طور ناگهانی شروع می شود و برای مدت کوتاهی مثلا چند دقیقه، چند ساعت، چند روز و گاهی 1 یا 2 ماه طول می کشد. اینها معمولاً دلایل درد حاد هستند:
- شکستگی استخوان؛
- تصادف ماشین؛
- سقوط؛
- سوختگی یا بریدگی؛
- اقدامات دندانپزشکی؛
- تولد؛
- عمل جراحي.
2. درد مزمن
درد مزمن بیش از 6 ماه بیمار را آزار می دهد و بیشتر روزها در این دوره احساس می شود. این درد ممکن است به صورت درد حاد شروع شود، اما مدت ها پس از بهبود آسیب یا عارضه اولیه باقی می ماند. درد مزمن می تواند خفیف یا شدید باشد و معمولاً ناشی از موارد زیر است:
درد مزمن می تواند تأثیر زیادی بر کیفیت زندگی افراد داشته باشد و از کار کردن و انجام فعالیت بدنی جلوگیری کند. برای برخی افراد، این می تواند منجر به افسردگی یا انزوای اجتماعی شود.
3. درد ناگهانی
درد ناگهانی در افرادی رخ می دهد که برای کاهش درد مزمن ناشی از آرتروز یا سرطان مسکن مصرف می کنند، اما افزایش ناگهانی و مختصر درد را تجربه می کنند. این نوع درد به عنوان درد موجی نیز شناخته می شود و می تواند در اثر ورزش یا فعالیت بدنی، سرفه، بیماری، استرس یا بین دوزهای مسکن ایجاد شود. این درد معمولاً بسیار شدید است و محل درد با محل اصلی درد مزمن تفاوتی ندارد.
4. درد استخوان
این درد یک حساسیت یا ناراحتی در یک یا چند استخوان است که در حین فعالیت یا استراحت ایجاد می شود. درد استخوان معمولاً به دلیل بیماری ها یا عوارضی ایجاد می شود که بر ساختار یا عملکرد استخوان ها تأثیر می گذارد، مانند:
بسیاری از زنان باردار نیز ممکن است درد لگن را تجربه کنند.
5. درد عصبی
درد عصبی ناشی از آسیب یا التهاب عصبی است. این درد معمولاً به عنوان درد نافذ مانند درد سوزش یا بریدگی توصیف می شود. برخی افراد این درد را یک شوک الکتریکی می دانند و معمولا در شب بیشتر احساس می شود.
درد عصبی می تواند به طور جدی زندگی فرد را مختل کند و خواب، کار و فعالیت بدنی را تحت تاثیر قرار دهد. این نوع درد معمولاً به سرما حساس است و با کوچکترین تماسی بدتر می شود. اکثر افراد مبتلا به درد مزمن نوروپاتیک، اضطراب یا افسردگی را تجربه می کنند.
علل شایع درد عصبی عبارتند از:
6. درد خیالی
در این نوع درد، فرد از عضوی که دیگر وجود ندارد احساس درد می کند. دردهای خیالی در افرادی که قسمتی از بدن خود را از دست داده اند رایج است. در گذشته پزشکان معتقد بودند که این درد ریشه روانی دارد اما اکنون متوجه شده اند که ریشه در نخاع و مغز دارد. این درد معمولا با گذشت زمان از بین می رود، اما مدیریت درد خیالی برای بسیاری از افراد دشوار است.
7. درد بافت نرم
این درد یا سوزش در اثر آسیب یا التهاب عضلات، بافت ها یا تاندون ها ایجاد می شود. درد بافت نرم معمولاً با تورم یا کبودی همراه است و اغلب ناشی از موارد زیر است:
- درد پشت یا گردن؛
- التهاب کیسه های مفصلی؛
- درد در بافت عضلانی؛
- آسیب به مفاصل شانه؛
- درد صندلی؛
- آسیب های ورزشی مانند رگ به رگ شدن یا کشیدگی.
8. درد مرجع
این درد در ناحیه خاصی احساس می شود، اما در اثر آسیب یا التهاب ناحیه یا اندامی دیگر ایجاد می شود. مثلا:
- در طول حمله قلبی، درد مرجع در گردن، شانه چپ و پایین بازوی راست احساس می شود.
- آسیب یا التهاب لوزالمعده معمولاً به صورت درد مداوم در قسمت فوقانی شکم احساس می شود و تا پشت امتداد می یابد.
- درد پاره شدن طحال در پشت شانه احساس می شود.
دلیل این درد این است که شبکه ای از اعصاب محیطی به بافت های مختلف حرکت می کند. صدمات در یک ناحیه از شبکه می تواند توسط مغز اشتباه تعبیر شود و از ناحیه دیگری دیده شود.
نوع درد را تشخیص دهید
گاهی اوقات تشخیص نوع دقیق درد ممکن است دشوار باشد. با کمک یک لیست می توانید نوع درد و سایر جزئیات را شناسایی کنید.
روش های درمان درد بدون دارو
روش های غیر دارویی زیادی برای کنترل درد وجود دارد. معمولا ترکیب این درمان ها موثرتر است. در اینجا چند نمونه از روش های غیر دارویی آورده شده است.
- سرما یا گرما: پس از آسیب، به سرعت از کمپرس سرد برای کاهش التهاب استفاده کنید. کمپرس گرم برای کاهش درد عضلانی مفاصل بهتر است.
- تمرینات درمانی: پیاده روی، ورزش، ورزش های هوازی و تمرینات قدرتی می تواند به کاهش درد و بهبود خلق و خوی شما کمک کند. بهتر است آهسته راه بروید و زیاده روی نکنید.
- ماساژاین نوع درمان برای آسیب های بافت نرم مناسب است و نباید برای درد مفاصل استفاده شود. شواهدی وجود دارد که ماساژ روش خوبی برای مقابله با درد است، اما نباید برای مدت طولانی از آن استفاده کرد.
- تکنیک های مدیریت استرس و آرامش: مدیتیشن و یوگا در این دسته قرار می گیرند.
- درمان شناختی رفتاری: این نوع درمان روانشناختی می تواند به شما کمک کند تا نحوه تفکر، احساس و رفتار خود را در مواجهه با درد تغییر دهید. این روش برای مقابله با دردهای مزمن بسیار مهم است.
- طب سوزنی: این روش برگرفته از طب سنتی چینی است و طب سوزنی شامل قرار دادن سوزن های نازک در نواحی خاصی از پوست است. هدف ایجاد تعادل بدن و افزایش قدرت درمانی آن با ایجاد مسکن های طبیعی (اندورفین) است. طب سوزنی شدت درد را در برخی افراد کاهش می دهد و به آنها اجازه می دهد تا فعالیت های لازم را انجام دهند. اما تحقیقات در مورد تأثیر این روش بر مدیریت درد به نتیجه خاصی نرسیده است.
- شوک درمانی: این روش باعث می شود که بدن با عبور جریان های الکتریکی ضعیف از پوست، پاسخ آرامش بخشی داشته باشد. تحقیقات کافی برای اثبات اثربخشی شوک درمانی انجام نشده است، اما برخی از افرادی که از دردهای مزمن رنج می برند با این روش توانسته اند درد را کاهش دهند.
همیشه برای انتخاب بهترین درمان با پزشک خود مشورت کنید.
درمان درد با روش های دارویی
بسیاری از افراد برای کاهش درد خود از مسکن استفاده می کنند. انواع مسکن عبارتند از:
- پاراستامول: این دارو اولین گزینه پیشنهادی برای مدیریت درد کوتاه مدت است.
- آسپرینآسپرین برای تسکین دردهای خفیف تا متوسط (مانند دردهای قاعدگی یا سردرد) و کاهش تب استفاده می شود.
- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs): برای کاهش درد و التهاب مانند ایبوپروفن استفاده می شود.
- داروهای مخدر مانند کدئین، مورفین و اکسی کدون: این داروها برای درمان دردهای شدید در بیماران سرطانی استفاده می شود.
- بی حس کننده های موضعی (قطره، اسپری، کرم یا تزریق): زمانی استفاده می شود که دسترسی به اعصاب آسان باشد.
- برخی از داروهای ضد افسردگی و ضد تشنج: برای برخی از انواع دردها مانند دردهای عصبی استفاده می شود.
نکات مهم در مورد استفاده از مسکن ها
برای تسکین درد، حتی داروهای بدون نسخه را با احتیاط مصرف کنید و همیشه سعی کنید قبل از مصرف هر دارویی با پزشک خود مشورت کنید. به طور کلی پیشنهاد می کنیم موارد زیر را در نظر بگیرید:
- در دوران بارداری بدون مشورت با پزشک از مصرف مسکن خودداری کنید. برخی از این داروها از طریق جفت به جنین منتقل می شوند و برای جنین خطرناک هستند.
- افراد مسن باید بیشتر مراقب باشند زیرا ممکن است عوارض بیشتری داشته باشند. به عنوان مثال، مصرف آسپرین برای دردهای مزمن، مانند آرتروز، می تواند باعث خونریزی شدید از زخم معده شود.
- هنگام خرید مسکن های بدون نسخه، با داروساز خود در مورد داروهای دیگر صحبت کنید و دارویی را انتخاب کنید که با سایر داروها تداخل نداشته باشد و خطری برای شما ایجاد نکند.
- بدون مشورت با پزشک یا داروساز خود بیش از یک داروی تجویزی مصرف نکنید. این می تواند باعث مسمومیت دارویی شود. به عنوان مثال، بسیاری از داروهای سرماخوردگی و آنفولانزا حاوی پاراستامول هستند و باید مراقب باشید از مصرف سایر داروهای حاوی پاراستامول خودداری کنید.
- در صورت آسیب در حین ورزش، برای درمان به پزشک مراجعه کنید.
- اگر یک بیماری مزمن مانند بیماری قلبی یا دیابت دارید، قبل از مصرف داروهای بدون نسخه با پزشک یا داروساز خود صحبت کنید.
نتایجی که اظهار شده
راه های مختلفی برای مدیریت درد وجود دارد که هر کدام برای یک نوع درد مناسب است. لازم است بدانید که تسکین درد تنها راه رهایی از درد نیست و درمان های غیر دارویی و ورزشی زیادی وجود دارد.